Stopień palenia kawy to jeden z bardzo ważnych elementów wpływających na smak i aromat napoju. Oczywiście dużo zależy też od gatunku ziaren, a także od regionu świata, z których pochodzą. Rodzaje palenia kawy są różne, a każdy uzyskany produkt posiada inne właściwości. W zależności od preferencji smakowych oraz oczekiwanego efektu każdy znajdzie odpowiedni dla siebie produkt. Możemy wybierać wśród kaw o niskim i wysokim poziomie kofeiny lub mniej czy bardziej goryczkowych. Jeżeli planujemy więc zakup kawy do domowego ekspresu, warto zapoznać się z rodzajami ziaren oraz ich palenia, aby odpowiednio wybrać najlepiej dostosowaną do naszych preferencji.

Jak wygląda palenie kawy?

Proces wypalania kawy jest bardzo złożony i wpływa na niego wiele czynników. Dla smaku i koloru otrzymanej kawy są: czas palenia po cracku, a także całkowity czas palenia.

Jak wygląda proces palenia kawy:

1. 1. Suszenie – jest to proces w którym odprowadza się wodę z ziaren przeznaczonych do palenia.

1. 1. Proces brązowienia – następuje nagromadzenie w ziarnach dużej ilości gazów (tzw. złamanie).

1. 1. Rozwinięcie – w tym procesie uwalniają się kawowe aromaty.

1. Drugie złamanie – przechodzenie na zewnątrz olejków zawartych w ziarnach kawy.

Kawa zielona

Jest to niewypalony rodzaj kawy, a surowe ziarna mają kolor zielono-żółty oraz ziemisty zapach. Mielenie tego typu ziaren jest procesem bardzo trudnym i wymaga do tego specjalistycznych młynków. Bardzo ważne jest to, że zielone ziarna kawowca nie nadają się do spożycia.

Jasne palenie kawy

Jest to najdelikatniejszy stopień palenia kawy przebiegający w temperaturze ok. 200 stopni Celsjusza. W jego wyniku ziarna są delikatnie brązowe oraz mało kruche. Dla wielu młynków będą bardzo twarde i wręcz niemożliwe do zmielenia. Jeżeli chodzi o smak kawy wykonanej z takich ziaren, to ma ona mocno roślinny charakter (bardzo rześki i mocno kwaskowaty). Aromat kawy wytwarzanej z ziaren jasnego palenia jest lekko cytrusowy i orzeźwiający. Kawa jasno palona zawiera naturalne walory smakowe i największą ilość kofeiny.

Średnie palenie kawy

Najpopularniejszy sposób wypalania kawy. Ziarna mają lekko brązowy kolor, są dość twarde, mało kruche i pozbawione olejków. Średnie palenie kawy przebiega w temperaturze ok. 210 stopni Celsjusza. Uzyskujemy wówczas produkt, którego napar ma zmniejszony poziom kwasowości i dodatkowo posiada lekką goryczkę. W smaku kawy przeważa słodycz, a aromat jest przyjemny i wyczuwalny. Kawa średnio palona charakteryzuje się zmniejszoną zawartością kofeiny w porównaniu do ziaren jasno palonych.

Ciemne palenie kawy

Ziarna przybierają mocny kolor ciemnej czekolady, a dodatkowo zyskują połysk. Ciemne palenie przebiega w temperaturze ok. 220 stopni Celsjusza. W wyniku procesu na ziarnach wytrąca się warstwa naturalnych olejków, co sprawia że są one gładkie i błyszczące. Jeżeli chodzi o smak to ziarna ciemno palone, bogate są w czekoladowe nuty, a także dymny aromat. W trakcie procesu wypalania cukry zawarte w ziarnach podlegają karmelizacji, pozostawiając słodkawe nuty. Ten rodzaj kawy pozbawiony jest kwasowości, natomiast posiada duży stopień goryczki. Ten rodzaj kawy jest bardzo intensywny w smaku i podbije kubki wielu smakoszy. Jednak należy pamiętać, że w tym przypadku zyskamy głównie walory smakowe, ponieważ kawa ciemno palona zawierać będzie najmniejszą ilość kofeiny. Jeżeli więc zależy nam na efekcie pobudzenia, warto wybrać ziarna słabiej palone.

Jakie ziarna przeznacza się na palenie?

Na świecie znanych jest ponad pięćset rodzajów kawowców. Jednak najczęściej uprawiane i najbardziej znane są trzy gatunki: Arabika 100%, Robusta oraz Liberika (najrzadziej spotykana). Ziarna kawy do palenia są więc głównie wybierane spośród trzech wcześniej wymienionych gatunków. Przez baristów najczęściej wybierana jest ta pierwsza.

Arabika posiada niewielką ilość kofeiny, co wpływa na delikatny i subtelny smak Najczęściej spotykane odmiany tego gatunku kawy to: Mundo Novo, Mocca, Bourbon, Typica oraz Maragogype.

Robusta z kolei ma mocniejszy, bardziej czekoladowy smak oraz wysoką zawartość kofeiny. Najmniej popularna Liberika występuje rzadko ze względu na trudności w jej pozyskiwaniu. Jeżeli chodzi o smak kawy wytwarzanej z takich ziaren, to jest on ziemisty i dość ciężki.

Co może wpływać na jakość palonej kawy?

• • Odmiana kawy. Arabika to najpopularniejszy ale jednocześnie najtrudniejszym w uprawie gatunek kawowca. Uważa się ją za najszlachetniejszy gatunek. Charakteryzuje się wyższą kwasowością w smaku niż Robusta. W przypadku robusty kwasowość ustępuje mocnej goryczy oraz cięższym czekoladowym smakom. Często więc spotykane są mieszanki obu gatunków, aby połączyć zawartość kofeiny w Arabice z intensywnością Robusty.

• • Klimat w jakim uprawiane były kawowce oraz skład gleby, wysokość nad poziomem morza czy wilgotność powietrza. Przykładowo uważa się, że kawy rosnące na glebie wulkanicznej posiadają wyższy stopnień kwasowości ziaren.

• • Stopień dojrzałości owoców w momencie zbiorów.

• • Metoda obróbki z ziarna (mokra, sucha, honey i inne)